چیزی از ژانر 4X و بهترین بازیهای این سبک می‌دانید؟ عناوین استراتژی 4X روی چهار اصل بنا شدند که شامل گسترش (Expand)، بهره‌وری (Exploit)، نابود کردن (Exterminate) و اکتشاف (Explore) می‌شود. خیلی از گیمرها از تمرکز این بازی‌ها روی حالت نوبتی و دسترسی دادن به گیمر بابت هر حرکت لذت می‌برند. شما همزمان می‌توانید امپراتوری بزرگ و گسترده‌ای را هم کنترل کنید.
در این مقاله نگاهی به برترین بازیهای این ژانر خواهیم داشت. سعی شده تا به جای اسم بردن از بازی کلاسیک Master of Orion 2 به عنوان پدر این ژانر، روی آثار مدرن‌تری تمرکز کنیم. همچنین این فهرست را از بازی‌هایی مثل سری Civilization فراتر بردیم. در حالی که این بازیهای PC به پیشرفت ژانر 4X کمک کردند، ورودی‌های جدیدی هم هستند که استانداردهای خاص خودشان را ایجاد می‌کنند و بهتر است به جای بازیهای بزرگ قدیمی، تمرکزمان را روی آن‌ها معطوف کنیم. با وب‌سایت استراتژیک کلاب و ادامه این مطلب همراه باشید.
Age of Wonders: Planetfall
استودیوی Triumph با سری فانتزی Age of Wonders مدت‌ها یک رقیب مستقیم برای فرانچایز Civilization بوده است. این مجموعه ترکیبی از یک محصول جنگی و چالش‌برانگیز را ارائه می‌دهد که تمام جنبه‌های محصولات استراتژی 4X را رعایت می‌کند. با هدایت شرکت Paradox Interactive، این استودیو با عنوان Age of Wonders: Planetfall مقیاس سری را گسترش داده است.
این همان عنوان عملی-تخیلی‌ست که هیچکس فکر نمی‌کرد به آن نیاز دارد. یکی از بزرگ‌ترین برتری‌های این اثر، ارائه جنگ‌های استراتژی نوبتی با سرعت بالاست و تقریبا حسی مشابه با عناوین XCOM دارد.
لایه استراتژی بازی با تقسیم‌بندی سیاره‌ها به بخش‌های مختلف جهت اکتشاف، اشغال و فتح کردن، از جذابیت‌های زیادی برخوردار است. هر دنیایی که ایجاد می‌کنید داستانی برای تعریف کردن دارد، اما اینکه درگیر آن قصه شوید یا سناریوی دیگری پیاده کنید، به خودتان وابسته‌ست.
بدون هیچ شکی Planetfall از نسخه سوم این سری به عنوان بهترین بازی Age of Wonders رد می‌شود، اما مقایسه حالت تخیلی بازی با فانتزی قسمت سوم چندان عادلانه نیست. Age of Wonders 3 بیشتر به Civilization V نزدیک است و تقریبا تمام المان‌های فانتزی را رعایت می‌کند.
Galactic Civilizations IV
در حالی که چهارمین بازی از سری پرچمدار استودیوی Stardock از فقدان DLC و افرونه‌های GalCiv 3 رنج می‌برد، اما نقطه خوبی برای شروع دوباره این مجموعه‌ست. شاید بتوانیم این بازی را به عنوان “Civilization در فضا” در نظر بگیریم، اما GalCiv IV توانسته همان میزان از دسترس‌پذیری و دیزان هوشمندانه استراتژی Civilization V را به مخاطبین خود ارائه دهد.
با انتخاب یکی از 18 تمدن موجود، شما باید راهنمای امپراتوری خود در پیمودن فضا، کشف ستارگان، اشغال کردن سیارات،
ایجاد زیرساخت‌های تجاری و تحقیق درباره تکنولوژی‌های جدید باشید تا بتوانید با دیگر تمدن‌ها رقابت کنید. مقیاس GalCiv IV با نقشه‌هایی تقسیم شده به چند بخش برای تمدن‌های سراسر فضا، دچار تغییر شده است. شاید شما یکی از برترین فرماندهان محل سکونت خود باشید، اما چه کسی می‌داند که دورتر از آن بخش چه خبر است؟
باری دیگر باید به این موضوع اشاره کرد که GalCiv IV به شدت از نبود DLC و محتوای پساعرضه رنج می‌برد، چیزی که یکی از شاخصه‌های اصلی قسمت پیشین بود. با این حال، بازی یک ماجراجویی جدید برای سفر به فضا فراهم می‌کند که امکان جابجایی مرزهای ژانر 4X را دارد.
Civilization VI
با اینکه به این موضوع اشاره کردیم، اما ناعادلانه‌ست که نام یکی از مهم‌ترین سری‌های 4X را در این لیست ذکر نکنیم. سری Civilization از آن مجموعه‌هاست که مردم با فکر کردن به ژانر 4X، یاد آن می‌افتند. کافی‌ست نگاه به چارت بازیهای محبوب Steam داشته باشید. در هر زمینه‌ای، این سری یکی از پرطرفدارترین عناوین استراتژی پلتفرم PC به شمار می‌رود.
بازی Civ VI با معرفی مکانیک‌ها و جمع‌آوری حدودی واحدهای نظامی، قدمی جسورانه در زمینه گسترش شهرها برمی‌دارد. شاید این تغییرات چندان بزرگ به نظر نرسند، اما وفاداری بازی به Civ V و حفظ فرم این سری، آن را به یک اثر برجسته تبدیل می‌کند.
با نگاهی به Steam Workshop، می‌توانید ببینید که کامیونیتی Civ VI چطور با استفاده از مادها اقدام به گسترش این اثر کردند.
Sid Meier’s Alpha Centauri
بازی Alpha Centauri از محصولات توسعه یافته توسط سازندگان افسانه‌ای Civ یعنی Sid Meier و Brian Reynolds است. این عنوان پس از خروج آن‌ها از MicroProse ساخته شد. با اینکه زمان زیادی گذشته، اما Alpha Centauri هنوز هم ارزش تجربه زیادی دارد. می‌توانید بدون هیچ مانعی از این بازی به عنوان “Civilization در فضا” یاد کنید، اما با این کار فقط روایت فوق‌العاده آن را نادیده خواهید گرفت. کنترل فکشن‌هایی از سیاره زمین را برعهده گرفته و در مقابل دیگری قرار می‌گیرد، هر یک از آن‌ها ایده خودش از مدیریت سیاره Chiron را دارد.
همانطور که به کارهای همیشگی خود در Civ مشغول هستید (البته با واحدها، منابع و فناوری‌های کاملا متفاوت)، متوجه می‌شوید که انسان‌ها اولین گونه‌های پیشرفته نیستند که از این سیاره دیدن کردند. داستان بازی با بسته الحاقی آن با نام Alien Crossfire کامل می‌شود، جایی که در نقش گونه بیگانه‌ای با نام Progenitor قرار می‌گیرید.
با روایت داستانی بسیار عالی و گیم‌پلی نوآورانه که می‌توان اثراتش را در این ژانر دید، Alpha Centauri هنوز هم یکی از بهترین بازیهای ژانر 4X است که توانسته این سبک را به قبل و بعد از خودش تقسیم کند. کسانی که سابقه تجربه این عنوان را دارند، می‌توانند به خاطر داستان با موضوع ذات رقابتی بشریت و نیازش به بقا، فرصت دیگری برای تکرار به آن بدهند.
Endless Legend
همچون Alpha Centauri، بازی Endless Legend درمورد تعدادی فکشن است که از هر طریقی مثل فتح نظامی، علمی، سیاسی و گسترش، خواهان تسلط یافتن بر یک سیاره ناشناخته هستند. بازی یک ترکیب عالی از فانتزی و عناصر علمی تخیلی‌ست و به خوبی جادو و تکنولوژی‌های استیم‌پانک (Steampunk) را با یکدیگر ترکیب می‌کند.
از مبارزات بازی (که یک صفحه اختصاصی دارد) تا درخت فناوری یا حتی طراحی صوتی و بصری آن، Endless Legend یک شاهکار در میان بازیهای 4X محسوب می‌شود که در یاد و خاطر طرفداران این ژانر باقی مانده است. احتمالا خوشحال خواهید شد اگر بدانید که سازنده این اثر، استودیوی Amplitude یک بازی 4X دیگر با نام Humankind عرضه کرده است. شاید به خوبی Endless Legend یا Civilization VI نباشد، اما نباید تجربه Humankind را از دست داد.
Stellaris
بازی Stellaris از دیگر عناوین فضایی با هدف ساخت فرماندهی‌ست که یکی از بهترین محصولات گرند استراتژی شرکت Paraodx در سبک 4X به شمار می‌رود. می‌توانید یکی از نژادهای میان سیاره‌ای را انتخاب کنید، یا با یک منظومه به نام امپراتوری خود، بازی را شروع کنید. مقیاس بزرگ بازی به شما اجازه می‌دهد تا نوع فرمانروایی خود را انتخاب کنید. می‌خواهید یک فرمانروای نظامی باشید که همه مخالفانش را سرکوب می‌کند؟ شاید هم بخواهید یک پادشاه کارآفرین باشید که از طریق تجارت به شهرت دست می‌یابد؟
برخلاف سایر ساخته‌های Paradox، یکی از مشکلات این اثر این است که نابودی 100 درصدی شما حتمی نیست و همیشه راهی برای وفق پیدا کردن با تغییرات ساختار سیاسی کهکشان وجود دارد. این مورد نه‌تنها دسترسی بیشتری به مخاطب داده است، بلکه باعث شده تا سیستم دیپلماسی بازی شباهت‌هایی به این مکانیک غنی از سری Europa Universalis داشته باشد، همچنین شما را با رخدادهای کهکشانی بسیار عظیمی روبرو می‌کند. این یک برداشت تازه و جدید از عناوین 4X فضایی‌ست که عمق آن سبب پیشرفت ژانر مذکور شده است.
همچون دیگر محصولات سبک 4X، بازی Stellaris با استفاده از ماد و بسته‌های گسترش‌دهنده از جمله Apocalypse و آخرین DLCش که Federations نام دارد، توانسته مقیاس خود را بزرگ‌تر کند. این موارد باعث شدند تا پلی‌استایل‌های بیشتری شکل بگیرد، ارزش تکرار بازی بیشتر شده و به طور کل، لذت تجربه آن بالا برود.
Distant Worlds 2
در حالی که Distant Worlds 2 آنطور که باید المان‌های نسخه اول را بروز نمی‌کند و فرمت آن تقریبا مشابه دیگر نسخه‌های آن در سال‌های اخیر است، اما بازگشت این بازی فضایی کالت و کلاسیک و دیدن گرافیک مدرن‌ش باعث شده تا گیمرهای امروزی هم از تجربه این عنوان لذت کافی را ببرند.
بازی Distant Worlds بر روی آزادی بنا شده است، آزادی بر پایه پیچیدگی که این روزها به ندرت در عناوین استراتژی یافت می‌شود. باوجود سختی در تسلط بر سیستم وسیع و کامل Distant Worlds 2، اما دستیابی به یکی از آن‌ها هم از لذت زیادی برخودار است. همچنین می‌توانید تجربه خودتان را مناسب با مهارت تنظیم کنید یا حتی همه‌چیز از جمله مدیریت سفینه‌ها و ناوهای فضایی را به طور کامل به هوش مصنوعی بسپارید.
Warhammer 40,000: Gladius – Relics of War
بازی Warhammer 40K: Gladius اینجاست تا به این سوال (که هیچکس تا حالا نپرسیده) پاسخ دهد: چه می‌شود اگر سری کلاسیک Civilization را با جهان Warhammer 40K ترکیب کنیم؟
اولین محصول استودیوی Proxy یک اثر 4X دیگر با نام Pandora: First Contact بود که تفاوتی با Civilization: Beyond Earth نداشت، اما به عنوان یک اثر جنگی (حتی با اینکه Pandora زودتر عرضه شد)، Gladius به IP خود وفادار می‌ماند. بازی در کنار جنگ، روی دیپلماسی، تجارت و فرهنگ تمرکز دارد. دستیابی به پیروزی سخت اما لذت‌بخش است.
در کمترین حالت، Gladius یک کلاس درس برای بازیهای هم‌سبک محسوب می‌شود تا از رابط کاربری ساده و بی‌نظیر آن و همچنین بخش تمرینی بازی الهام گرفته و یکی از بهترین ساخته‌های ژانر 4X را از این نظر شکل دهند. با تمام این‌ها، بازی یک اثر ارزشمند بوده که شایسته اضافه شدن به این لیست است. اگر به دنبال عنوانی سرراست هستید، حتما این اثر را تجربه کنید.
بسته الحاقی این عنوان با نام The Tyranids یکی از اقتباس‌های ثابت شده راجع به این نژاد در ژانر استراتژی‌ست، بنابراین می‌تواند در فهرست شما برای پیشروی با بازی اصلی قرار بگیرد. به طور کل، Gladius یک عنوان خوب از مجموعه Warhammer به شمار می‌رود که می‌تواند روحیه رقابتی شما را به چالش بکشد.
Shadow Empire
این اثر از سخت‌ترین بازیهای فهرست ماست، اما همزمان جزو محصولات یکی از بهترین ناشران بازیهای استراتژی جنگی هم هست. شاید نتوان از Shadow Empire به عنوان بهترین مثال در دیزاین رابط کاربری یا گرافیک مدرن یاد کرد، اما اگر به دنبال تجربه‌ای منطقی از یک بازی جنگی، اثری آخرالزمانی یا گیم‌پلی شخصیت محور عناوین گرند استراتژی هستید، این بازی عملکرد خیلی خوبی از خود به جای می‌گذارد.
بازی Shadow Empire مدیریت یک جامعه رو به انقراض را در دنیایی آخرالزمانی بر عهده شما قرار می‌دهد که زمانی به یک امپراتوری میان‌ستاره‌ای تعلق داشت. حالا که همه‌چیز مشخص شده، وقت آن رسیده تا برای اکتشاف محیط اطراف خود مشغول شوید.
نیمی از سرگرمی این بازی به امکان ایجاد سیاره‌های رندوم آن برمی‌گردد، در حالی که مابقی آن شامل فتح و گسترش آن سیاره می‌شود. همچنین یک‌سری مکانیک داخلی و یک‌سری کاراکتر وجود دارد که به مدیریت شما نیاز دارند. این قطعا بیشتر از یک بازی جنگی‌ست، بنابراین پیش از تجربه آن، حتما انتظارات خود را مشخص کنید.
Starborne: Sovereign Space
این بازی کمی متفاوت از سایر گزینه‌های معرفی شده است، به ادامه مطلب توجه کنید. Starborne اثری MMORTS با وفاداری کامل به ژانر 4X بوده که رگه‌هایی از MMOهای مبتنی بر وب قدیمی دارد. بازی به صورت مجزا و بدون نیاز به مرورگر اجرا شده و از جلوه‌های بصری زیبایی بهره می‌برد، اما شامل تایمر و لحظات استراحت است. به انجام بازی EVE به صورت آنلاین فکر کنید تا متوجه صحبت‌های ما شوید.
بازی را با یک ایستگاه واقع در منطقه‌ای کوچک آغاز می‌کنید. هرچقدر که فرمانروایی خود را گسترش دهید، دسترسی شما هم بیشتر می‌شود و می‌توانید به NPC و منابع سایر گیمرها هجوم ببرید. گیمرها می‌توانند با یکدیگر در رقابت‌های بزرگ PvP متحد شده و حریف را شکست دهند.
یک‌سری شرایط مختلف برای پیروزی وجود دارد. شایان ذکر است که بازی به صورت Free-to-Play در دسترس قرار داشته و شامل پرداخت درون برنامه‌ای‌ست. بازی از کیفیت خوبی برخودار است، ولی مثل سایر محصولات آنلاین، باید برای پیشرفت زمان زیادی صرف کنید.
